MOLLE là một hệ thống cực kỳ dễ nhận biết đối với những anh em tactical nói chung và những anh em chơi gel-air nới riêng. MOLLE là hệ thống mang-tải dễ dàng các túi phụ hoặc bổ sung đi kèm theo và được sử dụng rộng rãi trên nhiều thứ từ balo, belt, áo giáp chiến thuật đến cả trên áo quần combat bởi sự bền bỉ, tiêu chuẩn hóa cao và sự dễ dàng nhận biết thiết kế. Nhưng nguồn gốc của nó từ đâu và tên đầy đủ nó là gì thì hẳn nhiều anh em vẫn chưa rõ.
Giới thiệu chung
Ok. Khi mình viết bài viết này, mình dám cá với tất cả anh em rằng trước khi anh em “sa lầy” vào giới tactical thì trước đó, anh em hẳng đã có nghe qua về MOLLE hoặc thậm chí có thể là đã sử dụng qua rồi mà không biết cho đến khi vào bộ môn này. Nhưng nếu anh em đã biết đến MOLLE rồi thì…welp, có thể anh em chỉ biết sơ qua nó chỉ là hệ thống gắn các túi bổ sung (pouch) bằng hệ thống dây đai. Nhưng những dây đai ấy tạo thành một hệ thống mắc lưới một cách có quy cách gọi là Pouch Ladder Attachment System (viết tắt là PLAS) – Hệ thống gắn túi dạng thang.
Hệ thống gắn túi dạng thang được sử dụng rộng rãi trên hầu hết mọi loại pouch
Như với nhiều thứ khác, chúng ta thường có xu hướng sử dụng ngôn ngữ một cách lỏng lẻo. Đó là vì ngôn ngữ chỉ là một công cụ của một thứ lớn hơn – đó là giao tiếp. Tự nhiên, một số phần của công cụ này bị mất đi khi kiến thức được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Nhưng mục đích của ngôn ngữ vẫn còn, đó là để truyền đạt và làm cho người khác hiểu được ý của mình.
Đó là lý do tại sao mọi người trong giới tac đều hiểu anh em đang nói gì dù anh em nói “MOLLE webbing”, “MOLLE system”, “MOLLE channels”, hay bất kỳ sự kết hợp nào khác của từ “MOLLE” với một từ khác. Dù chúng ta có sử dụng tên gọi không chính xác, mọi người vẫn hiểu ý (tất nhiên, với điều kiện anh em phát âm đúng, mà trong tiếng Anh là “molly” hoặc ở đây đa phần nghe anh em phát âm chỉ là “Mon” =)))) ). Đi sâu vào lịch sử của MOLLE có thể làm rõ những “hiểu lầm” và giúp anh em hiểu rõ hơn về ý nghĩa thực sự của từ này cũng như lý do mình in CapsLock. Thực tế, mình cá rằng anh em không biết nhiều về câu chuyện đằng sau sự phát minh và phát triển của MOLLE, cách nó bắt đầu và lý do tại sao. Vậy nên, đó là lý do chúng ta có bài này.
Khái quát về lịch sử của MOLLE
Việc mang theo thiết bị và, cụ thể là làm thế nào để làm điều đó một cách hiệu quả, đã là chủ đề tranh luận từ những ngày đầu của Đệ nhất Thế chiến. Điều này dễ hiểu khi anh em nghĩ đến việc những người lính được triển khai trong nhiều ngày và tuần hoặc chỉ đơn thuần là đi do thám 72 tiếng (72 Scouting mình sẽ bàn về vấn đề này sau) hoặc chỉ đơn thuần là anh em đi trekking đâu đó xa vài ngày, và không thể trông chờ vào việc tiếp tế liên tục. Tất nhiên là mọi người đều cần mang theo nước và thực phẩm để tồn tại, cùng với thiết bị quan trọng nhất để hoàn thành nhiệm vụ.
Mọi người đều cần mang theo nước và thực phẩm để tồn tại, cùng với thiết bị quan trọng nhất để hoàn thành nhiệm vụ. Và không trông chờ vào tiếp tế.
Vào đầu thế kỷ 20, đây là một vấn đề nhưng không phải là điều mới mẻ. Chúng ta có thể thấy vấn đề này tồn tại qua các thế kỷ.
Ví dụ, vào năm 107 TCN, một vị tướng La Mã đã phàn nàn trước sự chậm trễ của hậu cần thời đó bởi việc xây dựng lại những thiết bị mà binh lính của ông mang theo để không làm chậm bước tiến của họ. Vị tướng đó là Gaius Marius, người mà lịch sử ghi lại đã ra lệnh cho binh lính của ông mang theo lương thực, chăn và quần áo phụ.
May mắn thay, hậu cần đã cải thiện đáng kể kể từ đó, vì vậy anh em tưởng rằng những người lính hiện đại mang ít hơn. Họ thực sự mang ít hơn, nhưng tiếc rằng thiết bị lại không hề nhẹ hơn—thực tế, trọng lượng của thiết bị đã tăng lên kể từ thời kỳ của các binh đoàn La Mã.
Khi các phương thức chiến tranh tiến hóa, yêu cầu về thiết bị cũng thay đổi. Trong thế kỷ 20, binh lính mang theo mặt nạ chống độc, bản đồ, thiết bị dẫn đường, radio và nhiều thứ khác. Càng nhiều thiết bị cần thiết, tải trọng càng nặng và cồng kềnh hơn. Do đó, nhu cầu phát triển một hệ thống chịu tải hợp lý, có sức chứa lớn đã sớm trở nên cấp bách.
Sự phát triển của hệ thống như vậy đã bắt đầu một cách nghiêm túc trong Thế chiến II. Nền tảng của nó là bộ trang bị chiến đấu M-1945, dây đeo đạn M-1923, dây đeo súng ngắn M-1936 và dây đeo băng đạn BAR M-1937 của quân đội Mỹ. Đây được cho là hệ thống toàn diện đầu tiên, với các bằng sáng chế cho một số yếu tố của hệ thống này có từ đầu những năm 1900.
Bộ trang bị chiến đấu 1945 và Dây đeo đạn M-1923
Dây đeo súng ngắn M-1936 và dây đeo băng đạn BAR M-1937
Thời kỳ sau Thế chiến I lẽ ra phải là thời gian phát triển mạnh mẽ cho các hệ thống chịu tải, nhưng thực tế không phải vậy vì nhiều quốc gia tham chiến trong “cuộc chiến để chấm dứt mọi cuộc chiến” (mỉa mai thật khi sau đó không lâu lại thêm một cuộc chiến) đã trải qua những năm đó để thoát khỏi sự sụp đổ kinh tế (Mỹ cụ thể từ năm 1929 đến 1940 đang chịu đựng cuộc Đại suy thoái). Phải mất hai thập kỷ kể từ khi kết thúc các cuộc xung đột ở Mặt trận phía Tây mới có động lực để xem xét lại các hệ thống chịu tải đã lỗi thời từ Thế chiến thứ nhất.
ILCE – INDIVIDUAL LOAD-CARRYING EQUIPMENT) 
MLCE – MODERNIZE LOAD – CARRYING EQUIPMENT
ALICE – ALL-PURPOSE LIGHTWEIGHT INDIVIDUAL CARRYING EQUIPMENT
PALS – POUCH LADDER ATTACHMENT SYSTEM
Nếu không có xương sống, bạn chỉ là một bao thịt mềm oặt không thể nhấc mình lên khỏi mặt đất.
PALS đối với MOLLE giống như xương sống đối với cơ thể con người. Là sản phẩm trí tuệ của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Natick Hoa Kỳ, PALS được thiết kế để khắc phục một vấn đề vốn có của các hệ thống trước đây—thiếu đầu nối chuẩn hóa.
Đơn xin cấp bằng sáng chế viết dài dòng cho PALS có thể khiến anh em đau đầu khi đọc nên mình bỏ qua. Nhưng mình sẽ tóm gọn lại những nguyên lý cơ bản của phát minh này bằng ngôn ngữ đơn giản: các hàng ngang cao 25mm, dài 35mm đến 40mm, mỗi hàng cách nhau 25mm. That’s it.
Nó thường được chế tạo bằng dây đai nylon do sợi này có độ bền và chắc chắn vốn có. Các phiên bản mới hơn giúp giảm trọng lượng bằng cách kết hợp hệ thống PALS trực tiếp vào lớp ngoài của ba lô, giáp hoặc bất kỳ thứ gì khác mà anh em muốn lắp lên.
Lợi ích của việc chuyển sang đầu nối chuẩn hóa là rất rõ ràng. PALS cho phép người dùng gắn về cơ bản bất kỳ thứ gì tương thích với nó—và hầu hết các hệ thống đều như vậy. Sử dụng đầu nối Natick snap, MALICE clip hoặc weave-and-tuck, người dùng có thể cố định hầu như mọi thứ.
Hình bên trái là Natick snap – hoặc được biết đến quen thuộc là “nút bấm” là cách đơn giản nhất để “Molle” túi vào pannel hoặc hệ thống của người dùng. Bên phải là hệ thống MALICE clip hay nói nôm na ra là “ngàm gài”
Weave-and-tuck “đan và nhét”, hệ thống này không có các ngàm hay nút bấm cho người dùng mà chỉ đơn thuần là một đoạn dây nylon đúng 25mm ngang để người dùng nhét vào PALS hoặc MOLLE theo chiều xen kẽ system-pouch-system và sau cùng là nhét đoạn dây còn lại ngược vào trong pouch và cầu mong nó không rơi ra nếu người dùng mua phải hàng kém chất lượng,
Hai đặc tính mong muốn khác của PALS là độ bền cao và dễ dàng gắn các thiết bị khác nhau.
Đáng chú ý, PALS không phải là phương pháp kết nối nhanh nhất hiện có (ví dụ, Velcro nhanh hơn nhiều). Tuy nhiên, PALS rất đáng tin cậy, hoạt động khi ướt, không bị hỏng nếu có mảnh vụn kẹt trong đó và nhờ vào hệ thống lưới đan chéo của nó nên PALS rất khó bị rách.
MOLLE (MODULAR LIGHTWEIGHT LOAD-CARRYING EQUIPMENT)
Chắc cũng không cần bàn sâu khi đã nói đến giai đoạn này. Với kinh nghiệm từ các hệ thống trước đó làm nền tảng, quá trình phát triển MOLLE đã bắt đầu. Hệ thống này được xây dựng xung quanh sáu thành phần hoạt động cùng nhau để cân bằng tải trọng và cho phép mở rộng/sửa đổi dễ dàng khi cần.
Các thành phần bao gồm:
- Tactical assault panel
- Assault pack
- Medium rucksack
- Large rucksack
- Hydration bladder
- Modular pouches
MOLLE được dự định thay thế ALICE vào năm 1997, nhưng không được sử dụng rộng rãi cho đến đầu những năm 2000 và sự ra đời của Chiến dịch Enduring Freedom – “Chiến dịch Tự do Bền vững”.
Khả năng tùy chỉnh của hệ thống đại diện cho một bước tiến đáng kể. Và cốt lõi của nó là hệ thống PALS mới (mặc dù đó không phải là thay đổi lớn duy nhất được thực hiện).
ALICE có hai kích cỡ tiêu chuẩn; Mặt khác, MOLLE có chiều dài thân có thể điều chỉnh và thêm đệm ở hông và vai. Hệ thống mới cải thiện đáng kể sự thoải mái nhờ vào Fighting Load Carrier được cải tiến (thay thế dây đeo và đai lưng) và không có kẹp.
MOLLE cho phép người dùng mang nhiều trọng lượng hơn. Điều này có thể thực hiện được nhờ việc sử dụng tốt hơn tính đối xứng và vị trí của thiết bị mang theo. Trong thử nghiệm ban đầu, 55 kg (120 pound) được coi là trọng lượng mang theo “thoải mái” cho các nhiệm vụ.
Phần cuối cùng của hệ thống MOLLE đến từ tính mô-đun của nó. Bằng cách hoán đổi túi, ba lô và các thiết bị khác, người lính có thể có được một bộ rất chuyên dụng phù hợp với vị trí của mình, từ lính súng trường, lính hỗ trợ hỏa lực, lính thông tin liên lạc hoặc lính cứu thương.
Outro
MOLLE đã trải qua một chặng đường dài kể từ những hệ thống ban đầu được thiết kế để quản lý tải trọng và mang theo các thiết bị cần thiết. MOLLE đã xuất hiện từ đầu thế kỷ này và kể từ đó đã thâm nhập vào thị trường dân sự nhờ vào độ tin cậy, dễ sử dụng và tính đa năng của nó. Hiện tại, hệ thống này đang được sử dụng tích cực trong các lực lượng Hoa Kỳ và NATO và các lực lượng hành pháp khác trên toàn thế giới. Việt Nam ta cũng đã bắt đầu cân nhắc hoặc đang thay thế các áo chiến thuật dạng cũ sang hệ thống MOLLE để dần dần chuẩn hóa trang thiết bị cho các lực lượng.
Mình biết sẽ có nhiều anh em nói là gear nhìn rỏm, mỏng, nhăn, hàng mua shopee. Đúng, mình không phủ nhận nhưng đây cũng là một bước tiến quan trọng trong việc tư duy đồ tác chiến của những lực lượng hành pháp và quân đội ta trong việc hiện đại háo trang thiết bị.
Tất cả những điều này sẽ không thể thành hiện thực nếu không có sự phát triển của hệ thống PALS. Điều quan trọng nhất cần rút ra từ bài viết này là MOLLE và PALS không thể được coi là tương đương. MOLLE là một hệ thống thiết bị được thiết kế để mang tải nặng, trong khi PALS là phương pháp kết nối làm cho điều đó trở nên khả thi. Hi vọng anh em qua bài viết này có thể hiểu rõ hơn về MOLLE cũng như lịch sử hình thành của nó.
Bài viết tham dự event của Huy Trần.
